در این پژوهش ، در 76 اسلاید ، به معرفی باغسازی ایرانی و بررسی کامل باغ جهان نما و باغ چهلستون پرداخته شده است . در ادامه می توانید لیست موارد مورد بررسی در این پژوهش را مشاهده نمایید . عناصر تشکیلدهنده باغ ایرانی شامل چهار عنصر زمین، آب، گیاه و بناست. در این میان آب و گیاه نقش برجستهتری در طراحی باغ ایرانی برای ایجاد محیطی دلنشینتر در آب و هوای خشک و نیمه خشک ایران داشته است. در باغ ایرانی از آب به روشهای گوناگون برای حفظ شادابی و تقسیمبندی باغ و گاه تعیین حریم آن به نحو مطلوب استفاده میشده است. در باغ ایرانی از گیاهان بر اساس نوع و میزان محصول، سایهاندازی و نقش تزیینی استفاده میشود. در حقیقت باردهی و سودمندی ویژگی بارز باغ ایرانی به شمار میرود و کاشت گیاهان تزیینی در مرتبه دوم قرار دارد. برخلاف باغهای غربی که بر مبنای حرکت و گذر افراد طراحی میشوند، تزئینات باغ ایرانی که در واقع الهام بخش باغهای شرقی بوده، برای سکون و استراحت طراحی می شود. از این روی، بنا در آن اهمیت یافته است و از عناصر بارز باغ ایرانی به شمار می آید. شاید به جرات بتوان گفت که اوج باغسازی و به کارگیری مطلوب عناصر باغ ایرانی، در دوره صفوی بوده است. زمانی که شاه اسماعیل صفوی باغ وسیعی به نام نقش جهان در اصفهان احداث می کند. در این پژوهش دو باغ ایرانی تاریخی به نام های باغ جهان نما و چهلستون مورد بررسی قرار گرفته اند که در این بخش شرح مختصری از بخش های مختلف مورد نظر آورده شده است . بدیهی است با توجه به حجم بالای اطلاعات موجود در این پژوهش ، صرفا توانسته ایم بخش اندکی از اطلاعات را برای آشنایی شما با این باغ های ایرانی در اینجا بیاوریم . برای مطالعه و استفاده کامل از اطلاعات این پژوهش می توانید به فایل پیوست مراجعه کنید. باغ جهان نمای شیراز جهان نما، کهنترین باغ شیراز است. این باغ در منطقه ی ویژه ای از شیراز (خیابان حافظ) و در میان آرامگاه حافظ، هفتتنان، دروازه قرآن، خواجوی کرمانی، بابا کوهی، باغ ملی، گهواره دید، کتابخانه ملی اسناد و... جای دارد. ابن عربشاه مورخ دوره تیموری در کتاب عجایب المقدور آن را زینت الدنیا نامیدهاست. باغ جهان نما در دوره آل مظفر و آل اینجو (قرن هشتم هجری قمری) در نهایت آبادانی بودهاست. (پیش از حمله ی تیمور) . این باغ در هنگام اقامت تیمور گورکانی در شیراز، همچون سایر باغ های نام دار آن دوره مورد توجه وی واقع شده به طوریکه همانند آن را در اطراف سمرقند که موطن او بوده احداث و آن را جهان نما نامیدهاست. باغ جهان نما در دوره صفویه نیز آباد و قابل اهمیت بودهاست. شارون و تاورنیه جهان گردان فرانسوی که در دوره صفویه شیراز را دیدهاند، خیابان زیبایی توصیف کردهاند که از تنگ الله اکبر تا بقعه میر علی بن حمزه که محل خیابان حافظ کنونی است ادامه داشته و در دو طرف آن باغ های زیبا و آبادی وجود داشتهاست. (جهان نما، باغی همه جهته (از یک طرف به شهر شیراز، دشت مصلا، دشت جعفرآباد، تنگه الله اکبر)) در دوره ناامنی کشور، پس از سلسله صفوی، این باغ تقریباً ویران گشته است. اما در دوره حكومت كريم خان زند اين باغ بازسازي شده است. (باغ وکیل آباد) اجزای اصلی باغ عبارتند از : کریم خان زند در سال 1185 هجری قمری این باغ را که در زمین های مقابل جعفرآباد و مصلا قرار داشته، حصار کشید و عمارت کوشک را در وسط آن ساخت و در اطراف عمارت خیابان کشی های زیبا و درخت کاری مفصلی به عمل آورد. طرح و اسلوب این باغ را کریم خان نظیر باغ نظر در داخل دارای چهار خیابان و اطراف چهار حوض دو بزرگ و دو کوچک ساختهاست. اين عمارت معروف به كلاه فرنگي است، زیرا به صورت عمارتی هشت ضلعی همانند عمارت کلاه فرنگی باغ نظر ساخته شده كه از آجر و گچ درنهايت استحكام ساخته شده و از صدمه چندين زلزله آسيبي به حصار گچ و عمارت آن نرسيده است. این عمارت فاقد کاشی کاری و نقاشی است و چنانچه پیشتر نیز تزییناتی داشته از بین رفته و چیزی برجای نمانده است. در محوطه داخل عمارت، در وسط، حوضی هشت گوشه از سنگ مرمر یک پارچه با فوارهیی سنگی در میان آن، قرار دارد. تزییناتی که به صورت نقاشی در داخل عمارت وجود دارد بسیار با شکوه و ارزنده است. در ضلع جنوبی، بقایای آب نمایی به چشم میخورد که فواره آن هنوز پابرجاست. این آب نما از جلوی ضلع جنوبی آغاز میشود و به حوضی در جلوی بنایی که در دوره قاجاریه و در انتهای ضلع جنوبی احداث گردیده، منتهی میشود که اخیراً مورد مرمت و بازسازی قرار گرفتهاست. حوض مربع شکلی که پهنای آن به اندازه خیابان است در وسط قرار دارد و سر در باغ های دو سو به اندازه ۳۰ پا عقب نشسته است تا بتوان از دو طرف آن گذشت. در غرب و شرق باغ دو حوض با فوارههای سنگی در مقابل شاهنشین ساختمان مرکزی قرار گرفته است. سایر توضیحات : باغ برروی زمینی شیب دار قراگرفته که اختلاف ارتفاع بالاترین و پایین ترین قسمت آن حدود 3-4 متر است؛ اما سطح داخلی آن کاملاً مسطح است. سکوی مسطح داخل باغ در محل ورودی باغ، هم ارتفاع خیابان دسترسی هم جوار است؛ لذا در بخش شمالی حدود 1.5- 2 متر در خاک فرورفته و در بخش جنوبی نیز به همین اندازه از زمین بالا قرارگرفته است. چهار ایراد وارده بر طراحی و اجرای باغ جهان نما: باغ چهلستون اصفهان باغ چهلستون درون بافت شهری اصفهان و در غرب، خیابان چهار باغ پایین و شمال، خیابان سپه و شرق آن میدان نقش جهان و در استان اصفهان واقع شده است. دوره شاه عباس یکم احداث آن آغاز شد در این باغ که “باغ جهان نما” نام داشت شاه عباس کوشکی به شکل کلاه فرنگی بنا کرد که بنای اولیه کاخ چهلستون است؛ تالار میانی کاخ امروزی و غرفه های چهار گوشه ی آن را شامل می شود.. حدود نیم قرن بعد شاه عباس دوم تصمیم گرفت آنجا را به کاخی برای پذیرایی مهمانان خارجی تبدیل کند؛ بدین منظور کاخ را توسعه داد؛ ایوان شرقی را آینه کاری کرد و دستور داد تا صحنه های بزم و رزم را بر دیوار های آن نقاشی کنند . تالار آینه و تالار هجده ستون و دو اتاق شمالی و جنوبی تالار آینه و ایوان های طرفین سرسرای پادشاهی و حوض بزرگ مقابل تالار با کلیه تزئینات نقاشی و آینه کاری و کاشی کاری دیوارها و سقف ها در زمان شاه عباس دوم به آن افزوده شده است. در سال ۱۰۵۷ شاه عباس دوم با دعوت از سفیران کشورهای خارجی این بنای باشکوه و کم نظیر را افتتاح کرد. معماری این کاخ ترکیبی از هنر معماری چینی و ایرانی و فرنگی است و مشتمل بر یک ایوان اصلی (بزرگ) به طول ۳۸ متر و عرض ۱۷ متر و ارتفاع ۱۴ متر رو به شرق ساخته شده است ستونهای ایوان هشت ضلعی از جنس چوب چنار و کاج می باشند . چهار ستون وسط بر روی چهار شیر سنگی قرار دارد . باغ در بستر شهری و در میان سایر باغها شکل گرفته و به گونهای استقرار یافته که امکان دسترسی به آن از سایر باغها میسر بوده است. مجموعهای از این باغها که در امتداد چهارباغ شکل گرفته بودند یکی از شالودههای اصفهان عصر صفوی را شکل میدادند و نقش باغ چهلستون از این جنبه ممتاز است که حلقه پیوند دهنده این شالوده و شالودة دیگری شهری یعنی مجموعة نقش جهان بوده است. موقعیت باغ چهلستون که در میانه ی دو فضای اصلی شهری ،یعنی میدان نقش جهان و چهارباغ است،آن را بیشتر منحصر به فرد میکند. باغ در بستر شهری و در میان سایر باغها شکل گرفته و به گونهای استقرار یافته که امکان دسترسی به آن از سایر باغها میسر بوده است. مجموعهای از این باغها که در امتداد چهارباغ شکل گرفته بودند یکی از شالودههای اصفهان عصر صفوی را شکل میدادند و نقش باغ چهلستون از این جنبه ممتاز است که حلقه پیوند دهنده این شالوده و شالودة دیگری شهری یعنی مجموعة نقش جهان بوده است. موقعیت باغ چهلستون که در میانه ی دو فضای اصلی شهری ،یعنی میدان نقش جهان و چهارباغ است،آن را بیشتر منحصر به فرد میکند. منابع مورد استفاده در این پژوهش عبارتند از :
دیدگاه شما