در این پژوهش ، در 25 اسلاید ، به بررسی و مقایسه زلزله های طبس و رودبار منجیل پرداخته شده است .

طبس : حدود ساعت 7:36 بعدازظهر روز 25 شهریور سال 1357 (ساعت 15:35:56 به وقت گرینویچ روز 16 سپتامبر سال 1978 میلادی) استان خراسان به‌وسیله یکی از بزرگ‌ترین زمین‌لرزه‌های قرن اخیر ایران به لرزه درآمد و شهر زیبا و تاریخی طبس با قدمت بیش از یک‌هزار سال به کلی ویران، 30 آبادی آن خراب و به 100 آبادی دیگر خسارت وارد شد.

طبس تا قبل از زمین لرزه سال 1357 جزو مناطق با خطر نسبی متوسط پهنه بندی شده بود. تحقیقات و پژوهش های ریخت زمین شناسی و نو زمین ساختی نشان می دهد که طبس به دلیل وضعیت خاص زمین شناسی مستعد زلزله های با قدرت بالا بوده ولی ابزارهای موجود در گذشته، توان شناسیایی این پتانسیل را نداشته است.

 گسل عامل این زمین‌لرزه حدود 80 کیلومتر طول دارد و در عمق حدود 10 کیلومتری سطح زمین واقع است.

طبس شهری خشت و گلی با قدمت بیش از 3هزار سال بود و در آن ابنیه‌ی خشت و گلی قدیمی مانند مسجد دومنار، مسجد جامع و ارک طبس وجود داشته که یک زلزله شدید کافی بود تا آنها را خراب کند.

رودبار و منجیل : زمین‌لرزه رودبار و منجیل در ساعت ۳۰ دقیقه بامداد به وقت ایران در پنجشنبه ۳۱ خرداد ماه ۱۳۶۹ (برابر با ۲۱ ژوئن ۱۹۹۰ در ساعت ۲۱ به وقت گرینویچ) در نزدیکی شهر رودبار و روستاهای تابعه در استان گیلان و شمال غرب استان زنجان در ناحیه طارم علیا اتفاق افتاد و تا شعاع ۱۰۰ کیلومتری از مرکز زمین‌لرزه موجب خسارات جانی و مالی فراوان گردید.

این منطقه از نظر لرزه‌خیری یکی از فعالترین مناطق ایران بوده و در گذشته زمین‌لرزه‌های بزرگی در آن روی داده است که استانهای گیلان و مازندران را متأثر ساخته است. آمار داده‌های لرزه‌ای دستگاهی (یکصد سال اخیر) و تاریخی نشان می‌دهد که این ناحیه از توان لرزه خیزی بالایی برخوردار بوده و مطابق نقشه خطر زمین لرزه ایران این ناحیه در منطقه تخریب متوسط تا زیاد قرار دارد.

برای مشاهده شدت ، محل دقیق بروز ، میزان تاثیرگزاری و وضعیت کشته ها و خرابی های ناشی از این دو زلزله مرگبار تاریخ معاصر ایران ، می توانید به فایل این پژوهش مراجعه کنید .

در شهر طبس به علت کمتر بودن جمعیت نسبت به رودبار و منجیل و همچنین اطلاع رسانی به موقع با توجه به اینکه زلزله با شدت بیشتری رخ داد اما تلفات کمتری داشت. اما در زلزله منجیل به دلیل محدود بودن ایستگاه‌های لرزه‌نگاری، کانون زلزله منطقه دیلمان در استان گیلان اعلام شد و از این رو زمان طلایی برای امداد رسانی به مناطقی که خسارات جدی بدانها وارد شده بود از دست رفت چراکه این زمان طلایی برای نجات آسیب دیدگان در زلزله ۲۴ تا ۷۲ ساعت است.

تا چند روز پس از این رخداد، هیچکس از آن خبر نداشت و کسی نمی‌دانست دقیقاً چه اتفاقی افتاده‌است. وقتی خبر زمین‌لرزه آنهم پس از تأخیر از تلویزیون ایران پخش شد نشانی مرکز زلزله به‌غلط رشت و دیلمان اعلام شد که گمراه‌کننده بود و هنوز مشخص نشده بود که در رودبار چه شده که پس از چند روز عمق فاجعه معلوم گردید. ۴ روز پس از زلزله که زمان طلایی کمک عملاً از دست رفته بود، عملیات امدادرسانی به این مناطق آغاز شد.

زلزله رودبار و منجیل چنان تاثیرگذار بود که می‌توان گفت، بعد از آن رویداد بود که ستاد مدیریت بحران وزارت کشور شکل گرفت، سازمان نظام مهندسی تأسیس شد، آیین‌نامه‌های ساخت و ساز مقاوم در کشور تدوین شد و مراکز پژوهشی مرتبط با زلزله بسط و توسعه یافتند.

از دیگر دستاوردهای مهم این واقعه برای جامع علمی وفنی کشور می‌توان به تشکیل نخستین مراکز تحقیقاتی و پژوهشی مرتبط با زلزله، تدوین آئین‌نامه‌ها و مقررات ملی ساختمان واستانداردها اشاره نمود.

رخداد زمین‌لرزه رودبار همچنین سبب شد که با کمک بانک جهانی شبکه شتاب‌نگاری مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن تجهیز و توسعه یابد.