در این پژوهش، در 79 اسلاید به  بررسی و تحلیل مبانی نظری در طراحی درمانگاه بیمارستان پرداخته شده است. در ادامه لیستی از اهم مواردی که در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفته است را می توانید مشاهده کنید:

• شناخت فضاهای فیزیکی بیمارستان
• خاستگاه بیماران مراجعه کننده به بخش سرپایی
• تعریف درمانگاه
• محل استقرار درمانگاه
• سیرکلاسیون های اصلی درمانگاه
• سیرکولاسیون بیماران سرپایی
• وظایف بخش درمانگاه
• فضاهای موجود در درمانگاه
• عملکرد فضاهای کلینیکی
• استاندارد فضاهای درمانگاه
• بررسی چند نمونه درمانگاه

به طور کلی بخش های مختلف بیمارستان عبارتنداز:

الف) بخش خدمات درمانی شامل: بخش بستری، درمانگاه

ب) بخش تشخیص و درمان شامل: بخش بستری، بخش جراحی، فیزیوتراپی،  رادیولوژی،  MRI، آزمایشگاه، داروخانه

ج) بخش اداری شامل: اطلاعات، مدیریت، پذیرش، بایگانی، حسابداری، فضاهای عمومی

د) بخش خدمات شامل: آشپزخانه، استرلیزاسیون مرکزی، رختشوخانه، انبار مرکزی، رختکن، نگهداری و تعمیرات، سردخانه و تشریح

امروزه در اکثر کشورهای پیشرفته سعی بر این است که از میزان بستری های غیر ضروری کاسته شود. بستری های غیر ضروری علاوه بر اینکه موجب تحمیل هزینه های زیاد برای بیمار، بیمارستان و سازمان های بیمه ای می گردد، بخاطر هدر دادن وقت بیمار، همراهان و ملاقات کنندگانش موجب کاهش بهره وری اقتصادی جامعه هم خواهد گردید.

به منظور درمان بیماران سرپایی، بخشی به نام درمانگاه را در بیمارستان در نظر می گیرند.

تعریف درمانگـاه : درمانگـاه مؤسسه ای می باشد که بیماران سرپایی را برای درمان می پذیرد. درمانگاه یا بخش سرپایی اولین نقطه تماس بیمار با بیمارستان است. در حقیقت بخش سرپایی به عنوان یک فیلتر برای بخش های بستری عمل می کند.

محل استقرار درمانگاه: درمانگاه یا کلینیک بیمارستان با ورودی پارکینگ و پذیرش جدا از ورودی اصلی بیمارستان و یا منشعب از ورودی اصلی در طبقه همکف بیمارستان در نظر گرفته می شود و از طریق یک راهروی اصلی داخلی،ارتباط با بخش اورژانس، بخش های پشتیبانی(آزمایشگاه، رادیولوژی، داروخانه) که به طور مستقیم در ارتباط با آن کار می کنند و در صورت لزوم پذیرش، با بخش بستری ارتباط برقرار می کند.

درمانگاه مشکلات زیر را تا حدی برطرف خواهد کرد:

• مشکل کمبود پرسنل بیمارستان
• مشکل کمبود تختخواب
• مشکل هزینه بستری
• شناسایی بیماران واقعی

  فضاهای موجود در درمانگاه:

الف) فضاهای درمانی

• فضاهای کلینیکی تیپ و غیر تیپ مصاحبه معاینه
• فضاهای مکمل

ب) فضاهای پشتیبانی

فضاهای کلینیکی تیپ: متعلق به کلینیک هایی هستند که دارای روند مصاحبه و معاینه مشابهی هستند و هیچ یک از آنها نیازمند تجهیزات یا فضای خاص نمی باشند. فضاهای کلینیکی تیپ به خاطر تیپ بودن می توانند در ساعات مختلف، مورد استفاده چند کلینیک قرار گیرند.

پذیرش: در درمانگاه فضایی برای نوبت دادن به بیماران سرپایی باید در نظر گرفته شود و همچنین وجود تابلویی برای راهنمایی بیماران سرپایی که در آن نام پزشکان، ساعت و روزهای ویزیت آنها مشخص شده باشد الزامی است.

بررسی چند نمونه درمانگاه

درمانگاه بیمارستان رازی واقع در شهر رشت:

تخصص ها: پوست، داخلی(گوش، حلق وبینی)، قلب، گوارش، چشم، غدد، روماتیسم، اورولوژی و...

مزایا:

• تفکیک درمانگاه از بخش های دیگر بیمارستان
• تفکیک ورودی درمانگاه تخصصی از اورژانس در عین نزدیکی و ارتباط با آن
• درمانگاه تخصصی از طریق راهرویی داخلی، با فضای اورژانس مرتبط می باشد.
• قسمت اطلاعات به صورت کاملاً مشخص در ورودی قرار گرفته و از داخل و خارج درمانگاه پاسخگوی سوالات می باشد.

در این درمانگاه،شیفت صبح،کارکرد آموزشی دارد و در بعدازظهر بیماران ویزیت میشوند.

بیمارستان خصوصی آریا واقع در رشت

دارای فضاهای مختلف شامل آماده سازی قبل از عمل، CPR،CCU، ICU، اتاق ایزوله، اتاق استراحت پزشک کشیک، اتاق عمل سرپائی، سرویس بهداشتی و انبار می باشد که البته تعدادی از این فضاها توسط پارتیشن بندی ازهم جدا شده اند.

برای مشاهده و بهره مندی از اطلاعات تکمیلی می توانید به فایل پاورپوینت این پژوهش مراجعه کنید .

منابع مورد استفاده در این پژوهش به شرح زیر است :

• نویفرت/ارنست نویفرت و پیتر نویفرت /مترجم:حسین ترشیزی /انتشارات آزاده
• پایان نامه سجاد اکبری بالدرلو
• طراحی معماری مکان های درمانی زیر نظر سازمان برنامه ریزی