در این پژوهش ، در 30 اسلاید ، به معرفی و بررسی شهرسازی مدرنیسم پرداخته شده است . در ادامه می توانید لیست موارد مورد بررسی در این پژوهش را مشاهده نمایید .

• مدرن، مدرنیته، مدرنیسم، مدرنیزاسیون
• مقدمات پیش از مدرنیسم ( عصر روشنگری)
• معماری و شهرسازی مدرن
• ویژگی های مدرنیته و اثرات آن بر شهرسازی
• پیامد های مدرنیته در مقایسه با پیش از مدرنیته

" آنجا که مفهمومی در کار نیست، میتوان به موقع واژه ای را جایگزین واژه ای کرد. با واژه ها بسیار به شایستگی میتوان به بحث پرداخت. میتوان یک دستگاه عقیدتی برپا داشت. واژه ها به آسانی باور داشته میشوند؛ چنان که یک حرف از آن را نمیتوان پس و پیش کرد."    (گوته)

• مدرن: در مقابل کهنه و سنت قرار میگیرد.یک دوتایی متقابل
• مدرنیته: یک رویکرد عقلانی است (رویکرد مفهوم همه جانبه دارد)/ مدرنیته یعنی مدرن بودن/ یعنی منش و شیوه زندگی امروزی و جدید که به جای شیوه کهن نشسته و آن را نفی میکند/ یعنی تخریب مداوم سنت ها و باورهای کهن.
• مدرنیسم: نوعی ایدئولوژی است/ بایدها و نبایدهای مدرنیته است/ چه باید باشد و چه نباید باشد/ راه رسیدن به مدرنیته/ منظور از آن نوسازی، پیشرفت و توسعه است.
• مدرنیزاسیون: نتایج قابل لمس و مشاهده مدرنیسم است، مثل رشد بهداشت، رشد فناوری و ...

مقدمات پیش از مدرنیسم می توان به انقلاب کبیر فرانسه و انقلاب صنعتی اشاره کرد که توضیحات مربوط به آنها در فایل این پژوهش موجود است .

در ادامه به نظریه پردازان مختلف در شهرسازی مدرن خواهیم پرداخت:

• آرتور و سوریا و شهر خطی

اهل اسپانیا/  (1844-1920)/  در سال 1882 نظریه شهر خطی را در روزنامه ال پروگرسو در مادرید به چاپ رساند. سوریا سلسله مقالاتی تحت عنوان مسائل شهری مادرید، در یک ستون از روزنامه ی ال پروگرسو مادرید می نوشت و این کار موجب توجه وی به بسیاری از مشکلات پایتخت اسپانیا گردید. عمده توجه او بر ترافیک شهری بود.اصول بنیادی شهر خطی  به شرح زیر است :

1. نخستین و مهم ترین اصل این است که همه مشکلات شهرسازی از مشکلات ترافیک سرچشمه می گیرد. بهترین و مطلوب ترین شکل برای یک شهر آن است که رفت وآمد ساکنانش میان  نقاط مختلف، در کمترین زمان امکان پذیرباشد.
2. سوریا از نظم هندسی طرح ها بسیار حمایت کرده است. به عقیده ی وی ستون فقرات شهر باید یک خیابان با عرض 40 متر باشد که در مرکز آن مسیرهای رفت و برگشت راه آهن احداث گردد.
3. سوریا ضمن تاکید بر نقش بسیار مهم راه ها در ساخت شهرها، بر تامین توسعه ی پویا و رشد طبیعی شهرها تاکید داشته است.
4. شهر خطی موجب تغییر یافتن جهت مهاجرت های خطرناک و بی نظم جمعیت روستایی به شهرها خواهد بود.
5. آخرین اصل تصریح شده در طرح سوریا "طرح تقسیم عادلانه زمین" است.

• هاوارد و باغ شهر

هاوارد در طرح شهرهای باغ مانند خود، شهر را به صورت چنددایره متحد المرکز تصویرکرد . باغشهر های که در داخل حلقه عریضی از زمین های کشاورزی محصور خواهند بود و در حدود سی هزار نفر جمعیت داشته اند . بناهای عمومی شهر درمرکز این دوایر در دور میدانی قرار می گرفتند. بین دایره میانی ودایره بیرونی ،خیابان اصلی شهر به عرض 135 متر قرار می گرفت که واجد چمن و درختانی به عنوان سایه بان بود .خود دایره بیرونی ، نواحی زراعی شهر را به وجود می آورد ، وقسمتی نیز برای کارگاهها وکارخانه ها پیش بینی شده بود. در پارکی مدور در میان شهر، بناهای عمومی بزرگ ساخته می شدند و تالاری نیز برای کنسرت ، سخنرانی، تأتر ، کتابخانه وغیره که برای هریک محوطه ای نسبتاً بزرگ تعلق می گرفت ، اختصاص یافته بود.

دور این پارک را ایوانی احاطه می کرد که در دو جانب آن طاقهایی ساخته می شدند . طاقها به پنجره های بزرگ شیشه ای مسدود شده وپنجره ها روبه گلخانه ای باز می شد ویا پناهگاهی بود که مردم را ازبدی هوا مصون دارد. به نظر هاوارد، این طرح خلاصه وکلی ازشهر را بدست می داد ونقشه دقیق تری برای هر شهر باغ مانند، می بایستی بادرنظرگرفتن موقع ومحل شهر رسم می شد.غالباً گفته شده است که شهرهای باغ مانندی که هاوارد پیشنهاد کرد، ازواقعیات بدوراست واگر هم ساخته شود چون کوچک است مسائل شهرنشینان امروزی را حل نمی کند. اما، هاوارد به خوبی به این موضوع پی برده بود که شهرهای پرجمعیت امروز عمر خود را کرده اند وشهرهای بزرگ آینده باید براساس جدید بنا شوند. از باغ شهرهای اجرا شده میتوان به لچ ورث و ولوین اشاره کرد

• تونی گارنیه و شهر صنعتی

(1869-1948). وی نظریه شهر صنعتی تونی گارنیه را در سال 1901 عنوان میدارد. در این دوره بخش اعظم اقتصاد شهرها صنایع سنگین هستند/ منطقه بندی عملکردی را در شهرها شاهدیم/ معتقد به این هستند که مساله شهرها با ارتباطات حل خواهد شد/ شهرسازی ترقی گرا / مصالح ساخت و بنا بتن مصلح/ خیابان ها دالانی نباشند/ بین واحدهای مسکونی با فضای سبز پر شود/ استفاده از رویکردهای مدرن/ پیلوت/ صنایع آلوده دور از مرکز شهر باشند.

• اوژن هنارد و دگرگونی شهرهای بزرگ

اوژن هنارد (۱۹۲۳-۱۸۴۹) معمار و شهرساز فرانسوی است. هنارد بی شک بزرگترین « شهرساز پیشگو » بوده است و پیشنهادهای وی (بدون آنکه تقریباً هیچ نامی از آنها برده شود) تأثیر عملی و نظری قابل ملاحظه ای بر دیگران داشته است.شهر ماشینی هنارد هم دوره با شهر صنعتی گارنیه و شهر خطی سوریا ای ماتاست .

زندگی هنارد با دگرگونی های بزرگ در ساخت خودرو و کاربری آن هم هنگام بود.او با پیش بینی آینده ای که صنعت خودروسازی برای فرانسه آن روزگار ترسیم مینمود-تأمین اتومبیل های ارزان قیمت برای همه ، ایجاد وسایل حمل و نقل همگانی موتوری به جای واگن اسبی و …- می کوشید تا برنامه ای چند مرحله ای برای حل ترافیک پایتخت بیابد.دل مشغولی و دغدغه ی ذهنی اصلی هنارد در رویارویی با شهر،حل مسائل فنی بود نه مسائل اجتماعی آن. وی ضمن تشریح راهکارهایی که خود بنیانگذار آن بود ، تحلیلی کامل از مسائل گوناگون درباره ی گسترش شهرهای بزرگ به همراه روش تهیه نقشه ی شهری ارائه داد.آمیزه ای از نظریات او در پروژه ی «نقشه ی گسترش و دگرگونی پاریس» که آن را همراه با آلفرد آگاشه و هنری پروست در ۱۹۱۲ تهیه کرده بود ، دیده می شود. این نخستین نقشه ی گسترش پاریس بود که از مرزهای اداری پایتخت فرانسه پا فراتر نهاد.وی با جانبداری از بازسازی کامل شبکه خیابانهای پاریس ، بر نقش بزرگ مترو در حمل و نقل شهری پای می فشرد. هنارد بر این باور بود که چشم اندازی از آینده ی پاریس ، ضرورتی محتوم است و باید برنامه ای چند مرحله ای ارائه نمود تا پاسخگوی نیازهای امروزی باشد و هم آینده.

• لوکوربوزیه و شهر درخشان (شهر شعاعی)

از میان چهره های درخشان معماری معاصر، لوکوربوزیه (1887-1965) بیش از همه مورد تمجید و تحسین قرار گرفته است.

لوکوربوزیه مهمترین فضیلت معماری مدرن را درسادگی و کاربردی شدن آن می دانست، و این امر را از واحد مسکونی به شهر تعمیم می داد. مسأله  لوکوربوزیه در واقع آن بود که میان زندگی فردی و زندگی جمعی سازشی بوجود آورد که آن را در طراحی شهرک های مسکونی خود متبلور ساخت. جائیکه یک واحد مسکونی در واقع جزئی از یک کل بزرگ و هماهنگ بود. او چهار کارکرد اساسی حاکم بر سازمان شهری را شامل سکونت، کار، تفریح و حمل و نقل می دانست.

طرح شهر درخشان او ثمره تحقیقات قبلی او بود. این طرح به گونه ای دارای عناصر یک شهر خطی نیز بود: اماکن مناسب برای صنایع سبک و سنگین و فضاهایی برای انبارها به موازات مناطق مسکونی امتداد یافته بودند. محوری که عمود به این نوارها موازی، از بخش صنایع به بخش اداری شهر متصل میشد، به عنوان مرکز زندگی شهر عمل میکرد. یک شهر سبز با بناهای مرتفع.

در ادامه این پژوهش ، در دو بخش ، ویژگی های مدرنیته و اثرات آن بر شهرسازی و پیامد های مدرنیته در مقایسه با دوران پیش از مدرن ، به تفصیل مورد بررسی قرار گرفته است ، که برای دسترسی به آن می توانید به فایل این پژوهش مراجعه کنید

منابع مورد استفاده در این پژوهش به شرح زیر است :

• شهر و مدرنیته / نویسنده : مرتضی هادی جابری مقدم;با مقدمه ای از سید محسن حبیبی ، شهرام پازوکی
• شهرسازی معاصر : از نخستین سرچشمه ها تا منشور آتن /واتسلاف اوستروفسکی، ترجمه لادن اعتضادی
• پاکزاد، جهانشاه، (1386)، سیراندیشه ها در شهر سازی (1) _تهران : شرکت عمران شهرهای جدید.