در این پژوهش ، در 92 اسلاید ، به  بررسی و تحلیل کامل منظر پیاده‌راه  پرداخته شده است . در ادامه لیستی از اهم مواردی که در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفته است را می توانید مشاهده کنید:

• چكيده
• مقدمه
• مبانی نظری

• رابطه منظر شهری و پیاده‌راه
• شاخص‌های منظر شهری مسیر پیاده
• عناصر منظر شهری مسیر پیاده
• نمونه موردی
  • کپنهاگ
  • خیابان چهارباغ اصفهان
  • پیاده‌راه هفده شهریور
  • پیاده‌راه 15 خرداد
• جمع‌بندی
• منابع

ادراك هويت فضايى، تعلق به يك محيط و درك كيفيتهاى فضاهاى شهرى، اغلب تنها از طريق پياده روى در محيط قابل دستيابى هستند. تعاملات اجتماعى شهروندان در فضاهاى شهرى، زندگى اجتماعى را به وجود آورده و تقويت مى كند. امروزه، در شهرهاى ما به دليل ازدحام اتومبيل و اولويت حركت سواره، اين تعاملات كاهش بسيار يافته است و اتومبيل ها نقش اصلى را در جابجايى هاى شهروندان به خود اختصاص داده اند.

پیاده راه ها فضاهای شهری هستند که می توانند به وجود آورنده تصویر ذهنی مشخصی در ذهن شهروندان باشند.

این فضاها رونق فعالیت های اقتصادی و تجدید حیات در مراکز شهر ها را به دنبال دارند ،لذا وجود ویژگی ها و خصوصیاتی که پیاده راه ها را از یک فضای صرفا عبوری ،تبدیل به یک فضای شهری خوب جهت مکث و حضور بیش تر شهروندان به عنوان یک قرار گاه رفتاری بنماید ضروری خواهد بود.

حرکت پیاده مهمترین امکان برای مشاهده مکان ها ، فعالیت ها و احساس شور و تحرک زندگی و همپنین ضروری‌ترین شکل جابه‌جایی انسان در محیط می‌باشد. همچنین در ادراک هویت فضایی، احساس تعلق به محیط و در دریافت کیفیت های محیطی نقش اساسی را ایفا می کند. مسیرهای پیاده یکی از عناصر اصلی فضای شهری قلمداد می شود. به طوری که امکان مراوده بین انسان ها، تفریح، اوقات فراغت، تجمع و تظاهرات، دسترسی، اطلاع‌رسانی برای همگان به وجود می آورد.

توجه به منظر شهری در مسیرهای مخصوص پیاده از جمله مسائلی است که به دنبال انقلاب صنعتی و همچنین سلطه اتومبیل در شهرها تقریباً فراموش گردیده به طوری که شهروند پیاده به عنوان عنصر اصلی شهر و همچنین نیازهایش به کلی نادیده گرفته شد.منظر شهری به دلیل ماهیت عینی خود توسط حواس انسان و مهم‌تر از همه از طریق حس بینایی قابل درک می باشد. همچنین محیطی است محسوس و مؤثر بر رفتار فرد و میزان مؤثر بودن محیط بر فرد هم بستگی به میزان ادراک فرد دارد. در حال حاظر امروزه همه چیز برای سرعت اتومبیل و درک سواره ها ساخته و طراحی می‌شود. در شرایطی که میزان و کیفیت تأثیرپذیری از منظر شهری به نوع حرکت وابسته بوده است.

یان گل فعالیت های انجام شده در فضاهای شهری را به سه دسته اجباری (ضروری)، اختیاری و اجتماعی تقسیم بندی می کند، به وقوع پیوستن فعالیت های اختیاری و اجتماعی را مشروط به کیفیت مؤلفه های مکان یا فضای شهری مورد نظر می داند. مسیر پیاده به عنوان یک گونه از انواع فضاهای شهری مکان هایی می باشند که فعالیت انتخابی را در خود جای می‌دهند.

حضور عابران در معابر شبكه دسترسي اثر زندگي بخش در كالبد شهر دارد. ليكن ديده مي شود كه در شهرهاي حاضر كه به تمام معنا مسخر وسايل نقليه و چيرگي آن بر انسان شده اند، پياده روي مورد كم توجهي قرار مي گيرد و پياده ها همواره در معرض آسيب و مخاطره جاني و مالي به سر مي برند. به عبارت بهتر ،حركت پياده از دو جنبه اصلي ( به عنوان ركني از سيستم حمل و نقل درون شهري و به عنوان فضايي براي ارتباطات و برخوردهاي رو در روي اجتماعي )نه تنها منزلتي نيافته است بلكه در زمان حاضر جايگاهي چنان ناچيز دارد كه حتي به معمول ترين شكل خود به عنوان سيستمي از حمل و نقل شهري نيز سهمي پيدا نكرده و اين گونه است كه پياده حقوق خود را پايمال شده مي يابد. لذا توجه به مسأله ارتقاء كيفيت محيط ها ي شهري و در پي آن توجه به افراد پياده در شهر به عنوان عناصر اصلي تشكيل دهنده از جهات مختلف حائز اهميت مي باشد.

تکیه اصلی این پژوهش بعد از بررسی مبانی نظری پیاده راه ، بر بررسی نمونه های موردی چهارگانه اشاره شده در فهرست فوق می باشد. با توجه به حجم بالای اطلاعات پژوهش ، در ادامه به ارائه گزیده ی کوتاهی از مطالب اکتفا شده است. برای مشاهده و بهره مندی از اطلاعات تکمیلی می توانید به فایل پاورپوینت این پژوهش مراجعه کنید .

پیاده راه ها، قسمتی از فضای شهری هستند که به دلیل دارا بودن برخی ظرفیت های خاص ، در تمام یا بخشی از ساعات شبانه روز  کاملا بر روی حرکت سواره بسته شده و به طور کامل به حرکت عابران پیاده اختصاص می یابند.

پیاده راه ها نه تنها جزء مهمترین فضاهای عمومی شهر محسوب می شوند ، بلکه اساسا به منظور تداوم حیات شهری ضروری اند . به همین دلیل پیاده راه ها به عنوان عناصری خاطره انگیز و هویت بخش  در شهرهای امروز شناخته می شوند.

این فضاهای قابل درک ، تصویر مطلوبی از شهر در ذهن شهروند یا ناظر ایجاد می کنند و انواع امکانات برای قدم زدن ، تفریح ، تجمع ، گفتوگو وتبادلات فرهنگی را در بر دارند. امروزه پیاده راه ها یکی از مهمترین فضاهای شهری و عرصه های عمومی در شهر ها هستند که به ویژه به دلیل شاخصه ی مقیاس انسانی و ایجاد پویایی و افزایش تعاملات اجتماعی در عصر ارتباطات بسیار مورد توجه هستند .

انواع پیاده راه ها به لحاظ محدودیت حرکت سواره به شرح زیر است :

• پیاده راه هایی که هیچ وسیله نقلیه ای اجازه تردد درآنها را ندارد.

• پیاده راه هایی که بعضی وسایل نقلیه بسیار کم سرعت اجازه تردد در آنها را دارد.

• پیاده راه هایی که در ساعات خاصی از روز ( معمولا عصرها) و یا روزهای خاصی ازهفته یا سال مانع ورود وسایل نقلیه می شوند.

مسیر های پیاده به عنوان گونه ای از فضاهای شهری، بستری همه شمول از قرارگاه های رفتاری، هارمونی توده و فضا، سیالیت فضایی، سرزندگی، تنوع و پویایی و... را در بر می گیرد.

برای مشاهده اطلاعات مربوط به شاخص‌های منظر شهری مسیر پیاده و عناصر منظر شهری مسیر پیاده به فایل پاورپوینت این پژوهش مراجعه نمایید .

در بخش بعدی این پژوهش ، پیاده راه های کپنهاگ ، خیابان چهارباغ اصفهان ، هفده شهریور و 15 خرداد مورد بررسی قرار گرفته اند که از بین این موارد ، پیاده راه هفده شهریور در ادامه به اختصار آورده شده است. برای مشاهده اطلاعات مربوط به هرکدام از این چهار پیاده راه ، به فایل این پاورپوینت مراجعه نمایید

پیاده راه هفده شهریور

محور 17 شهریور  ( ژاله ) در حد فاصل مناطق 12 و 13 شهری تهران می باشد. این محور شمالی – جنوبی از سمت شمال به میدان امام حسین(ع) و خیابان دماوند متصل می شود. از سمت جنوب به  میدان شهدا به در امتداد به میدان خراسان می رسد. در قسمت شرقی به خیابان پیروزی و از قسمت غرب به خیابان مجاهدین اسلام ودر نهایت به میدان بهارستان ختم می شود.

خیابان هفده شهریور از جمله خیابان های پر اهمیت در قسمت شرق تهران و محور مهمی در رابطه با انتقال ترافیک سواره از خیابان دماوند و میدان امام حسین به سمت جنوب و میدان خراسان بود.طی اقدامات انجام شده این خیابان الگوی حمل ونقلی خود را از سواره به پیاده تغییر داد.

نکته مهم در ارتباط با خیابان هفده شهریور حس تعلق خاطر مردم این منطقه به این خیابان می باشد چرا که خاطرات نوستالژیک این خیابان ( ایستادگی مردم در مقابل رژیم سابق ) هنوز در ذهن خیلی از مردمان این منطقه زنده است و احساسی خاص در پشت این کالبد حضور دارد که با ناملایمتی مسئولین کمی جریحه دار شده است .

پیاده راه 17 شهریور به طول 1250 متر می باشد که در حال حاضر با وجود سنگ فرش شدن هنوز 250 متر از آن جایگاه تردد وسایل نقلیه می باشد (از خیابان شهبازی تا میدان شهدا) . در حوزه مداخله، شامل پلاک های واقع در امتداد خیابان 17 شهریور  ودو میدان امام حسین وشهدا، به مساحت تقریبی 41 هکتار ،  مداخلات مستقیم و اقدامات اجرایی به منظور ساماندهی و ارتقای کیفت مجموعه و دستیابی به یک سری فضای شهری مطلوب ، تعریف شده و به این ترتیب، تکلیف کلیه پلاک ها و عرصه های واقع در آن روشن می شود.

درادامه ، شاخص های کالبدی (دسترسي ، معابر ، روشنايي ، محيط زيست شهري و تاسیسات وتجهیزات  شهری) ، كاركردهاي اجتماعي –  فرهنگي ، كاركردهاي اقتصادي ،  كاركردهاي تفريحي ، شاخص های ادراک محیطی (هويت و حس تعلق ، نظم ، مقياس انسان و خوانایی)  و ویژگی های محیطی مربوط به این پیاده راه به تفصیل بررسی شده است که می توانید در پاورپوینت این پژوهش به آن دسترسی داشته باشید .

منابع مورد استفاده در این پژوهش به شرح زیر است :

1. مسیر های پیاده (پیاده راه ها) و رابطه دوسویه آن با منظر شهری نمونه موردی : خیابان چهارباغ اصفهان، پوریا زمانی، منوچهر مکی، اولین همایش ملی مهندسی عمران، شهرسازی و توسعه پایدار، 1393
2. ارزیابی مؤلفه های کیفیت فضای شهری بر میزان مطلوبیت مسیرهای پیاده گردشگری (مورد پژوهی اولویت بندی مسیرهای گردشگری پیاده در شهر اصفهان)، محمود محمدی، یونس چنگلوایی، نشریه علمی- پژوهشی انجمن علمی معماری و شهرسازی ایران، 1392، 32-15
3. طراحي منظر خيابان شهري (نمونه موردي خيابان فخريه ملاير)، ناديا آقائي، سينا رزاقي اصل، اولین کنفرانس تخصصی معماری و شهرسازی ایران، 1394
4. تجارب پیاده راه سازی در ایران، محمود منتظرالحجه، غزال محمدزاده، شهر، زندگی، زیبایی، شماره2، 1389.
5. طراحی فضای شهری: فضاهای شهری و جایگاه آنها در زندگی و سیمای شهر، محمود توسلی، ناصر بنیادی، 1386.
6. Carmona, M.; de Magalhaes C.; Leo H.; (2008). Public Space: The management dimension,Routledge